De tijd dat we met onze spits konden gaan wonen waar we maar wilden ligt ook alweer een tijdje achter ons. Ondertussen tieren de regelnichten ook in Vlaanderen welig, en is de organisatiedrift op hol geslagen. Dit mondde uit in een niet te overzien aantal controles en regeltjes, waar de betreffende diensten vermoedelijk vaak zelf niet meer aan uit geraken.
Ligplaats voor een boot
Het begon ermee dat we een vaste ligplaats en een vergunning moesten aanvragen. Volgens de bureaucraten ligt het overal al vol, dus de mogelijkheden zijn beperkt. Deze mensen zijn vergeten dat in het pre-vrachtwagentijdperk overal in de stad de schepen rijen dik lagen, wat trouwens een fraai zicht was.
Onze ligplaats werd dan aan ons verhuurd, en iedere vierkante centimeter moest opbrengen. Naast de inname van het wateroppervlak ontsnapt geen trede of paaltje op de oever aan de beheersdrang van de waterwegbeheerder. Maar we waren tevreden met onze stek en klaagden niet. Wie minder geluk had dan wij kwam op een lange wachtlijst terecht.
Domicilie
Waar onze ligplaats was waren wij gedomicilieerd. Ons adres kreeg de naam van de straat waar het kanaal langs kabbelt. Onze thuis was waar ons brievenbusje stond. In het begin kregen we als huisnummer het nummer van het huis aan de overkant, gevolgd door AB, wat stond voor aan boord. Dat vonden wij wel grappig. Maar dat werd later gewoon A. Boten hebben de neiging niet steeds te willen blijven liggen, en zo kwamen wij op een keer aan het andere eind van de straat terecht, vanwaar wij er makkelijker op uit konden varen. Men droeg ons op ons huisnummer mee te nemen. Wanneer je je inbeeldt dat meerdere schepen wel eens verhuizen, kan je je voorstellen dat het voor de postbode na verloop van tijd niet meer te volgen is. Gelukkig hadden we welwillende overburen die ervoor zorgden dat alles doorgaans mooi terecht kwam.
Concessie
Sinds een aantal jaren moesten wij voor onze woonboot een concessie nemen voor onze ligplaats, dat is een overeenkomst voor 12 jaar. Dit past binnen het aanmeerplan dat werd opgesteld door de Vlaamse Waterweg NV en de Stad. De prijs van de concessie was afhankelijk van de grootte van onze boot, de aard van de omgeving, welke functie onze boot had en de voorzieningen die aanwezig zijn. Ook moesten we een waarborg betalen van 2500 euro. Dit geld mochten ze claimen indien wij iets kapot zouden maken, of geborgen zouden moeten worden. Daarenboven moesten we over een Waterwegenvergunning beschikken, niet alleen om te varen, maar ook om te mogen liggen.
In 2021 lieten we onze concessie over aan de nieuwe eigenaars van de Eiland. We kwamen overeen dat zij op onze ligplaats bleven wonen. Deze mogelijkheid zat inbegrepen in de overeenkomst die we maakten met de Vlaamse waterweg, maar maakte dat onze concessie duurder was. Dit nam niet weg dat we een boete moesten betalen omdat we de concessie vroeger dan gepland overdroegen.
Registratie
Waar we vroeger een vlaggenbrief hadden, moesten we overschakelen naar een registratiebrief. Het is een soort identiteitsbewijs van onze boot. Dit attest wordt na het invullen van een vragenlijst afgeleverd door de FOD Mobiliteit en Vervoer.
Klassencertificaat
Op een boot wonen is niet zo bohemien als het laat uitschijnen. Wij staan er steeds weer van versteld aan hoeveel voorwaarden men moet voldoen. Soms komen die eisen ons onredelijk voor. Want ook al hadden wij een nieuwe boot, toch vroeg men bijvoorbeeld een meting van de dikte van het staal. Het klassencertificaat gaat over de toestand van het schip, en dan meer bepaald de romp. In het verleden kwam het wel eens voor dat een schip in zo een danig slechte staat verkeerde dat het zonk. We hoorden verhalen van booteigenaars die verdwenen waren of niet aansprakelijk konden gesteld worden. Zo draaide de overheid op voor de bergingskosten, wat een dure aangelegenheid is. Vandaar de maatregelen die worden genomen om zulke situaties te vermijden.
Verzekering
Bij onze concessie hoorde de verplichting tot het nemen van een verzekering. In tegenstelling tot wat men zou denken is niet het water maar brand het grootste gevaar op een boot. Naast een assurantie tegen risico’s van alle aard hebben wij ook een verzekering voor het varen.
Waterwegen en Zeekanalen maakte de brochure Woonboten op koers, waar alles van naaldje tot draadje uitgelegd staat. WenZ werd in 2018 de Vlaamse Waterweg, maar de brochure komt nog altijd goed van pas.
CE-keuring
Sinds 1993 moet alles wat in Europa wordt geproduceerd of ingevoerd een verklaring van overeenstemming CE (Conformité Européenne) hebben. Het betekent dat het product conform de geldende regels vervaardigd is, vooral met het oog op veiligheid. Daar wij onze boot zelf hadden gebouwd was het aan ons om daar voor te zorgen. We gingen voor categorie C, wat betekent dat het schip ontworpen is voor het varen in kustwateren, riviermondingen, baaien, meren en rivieren tot en met windkracht 6 op de schaal van Beaufort en een golfhoogte van maximaal 2 meter. Het heeft ons een aardige duit en heel wat moeite gekost, maar achteraf beschouwd zijn we blij dat het in orde is. Zonder CE-certificaat zouden we bij een ongeval volledig aansprakelijk kunnen gesteld worden.
Uitrusting aan boord
Een beetje afhankelijk van de aard van de boot en het vaargebied dient men aan boord te beschikken over een nogal uitgebreide uitrusting. Dit alles staat beschreven in het scheepvaartreglement of valt te lezen bij FOD Mobiliteit en Vervoer. In grote lijnen komt het hierop neer:
- Reddingsmiddelen: reddingsgordel voor iedere opvarende, lichtgevende reddingsboei indien het vaartuig nachtelijke tochten onderneemt, afdoende noodseinen waaronder vuurpijlen
- Nautische instrumenten: misthoorn, magnetisch kompas, navigatielichten, dieplood
- Uitrustingsmaterieel: anker, pomp of hoosvat, voldoende aantal roeispanen met hun dollen, 20m tros voor allerhande werken, blusapparaat voor motorjachten, hamer, bootshaak, elektrische lamp geschikt voor het geven van lichtsignalen, volledig stel zeilen voor zeiljachten
- Heel- en verbandmiddelen: waterdichte doos met het nodige verband en andere gewone farmaceutische producten
- Documenten: registratiebrief of vlaggenbrief, dubbel van de verzekeringspolis, getijdenboekje, bijgewerkte zeekaarten
Referentieadres
Sinds wij op de Hoop doet Leven wonen beschikken wij niet meer over een eigen ligplaats, we hebben geen domicilie en geen vast adres meer. We kregen een referentieadres, waarbij men er voor zal zorgen dat onze post bij ons terecht komt. Vanaf 2022 leiden wij namelijk een varend bestaan, onze boot is een mobiele woonst geworden. We dromen al jaren van een rondtrekkende leefstijl en prijzen ons gelukkig dat we nu die mooie kans kunnen grijpen!
